Topaz - charakterystyka

 

Topaz może być bezbarwny, niebieski, zielony, miodowożółty, ciemnoczerwony lub - co zdarza się bardzo rzadko - różowy. Nazwa pochodzi z sanskrytu, gdzie słowo topos oznacza ogień.

SKŁAD CHEMICZNY
Fluorokrzemian glinu z dodatkiem grupy wodorotlenowej

WŁASNOŚCI FIZYCZNE
Topaz występuje w postaci kryształów słupkowych, o głębokich zbrużdżeniach w kierunku wydłużenia kryształów. Zwykle zakończone są tylko z jednej strony, a formy tych zakończeń są różne w kryształach pochodzących z różnych miejsc. Łupliwość zgodna z płaszczyznę podstawy.

Kryształy mają charakterystyczny przekrój w kształcie rombu. Silna dwójłomność sprawia, że patrząc na oszlifowany kamień od przodu, widzimy jego tylne ścianki podwójnie. Topaz ma połysk szklisty, przy dotknięciu wydaje się śliski.

Ma silny pleochroizm (bezbarwny oraz w słabym i silnym odcieniu barwy własnej), szczególnie dobrze widoczny w kamieniach różowych, miodowożółtych i niebieskich. Jedynie topazy miodowobrązowe mają dostrzegalne widmo absorpcyjne.

Promieniowanie w bliskim ultrafiolecie może wywołać niezbyt silną luminescencję; promieniowanie w dalekim ultrafiolecie daje efekt jeszcze słabszy, wyjątkiem jest pomarańczowe świecenie topazów o barwie miodowobrązowej i różowej. Przy delikatnym podgrzewaniu lub pocieraniu palcem następuje rozdzielenie ładunku elektrycznego. Inkluzje o formie pęcherzyków w kształcie łzy, mogą zawierać rozmaite, nie mieszające się ciecze.

WYSTĘPOWANIE
Topazy występuję w pustkach skalnych w granitach i ryolitach oraz w żyłach pegmatytowych. Wiele z nich znaleziono w postaci otoczaków w aluwiach. Miodowobrązowe topazy występuję w stanie Minas Gerais w Brazylii w formie pojedynczych kryształów tkwiących w iłach; przez ogrzewanie można im nadać atrakcyjną różową barwę. W Brazylii występują też kryształy i otoczaki topazów niebieskich i białych. Jasnoniebieskie topazy zwykle są naświetlane promieniami gamma w celu wzmocnienia barwy i zwiększenia ich atrakcyjności.

Bezbarwne, jasnoniebieskie, czerwonawe i żółte kryształy występuję w USA, głównie w pobliżu góry Pikes Peak w Kolorado. Niebieskie, bezbarwne i jasnobrązowe topazy z Tasmanii oraz Queensland i Nowej Południowej Walii w Australii znajdowane są jako otoczaki (ze skazami) i w postaci kryształów. Topazy występują też w Rosji, w wielu krajach Afryki, w Sri Lance, Birmie i Japonii. Zdarzają się również topazy, które nie mają wartości jubilerskiej. Znaleziono je między innymiw Irlandii Północnej, oraz w wielu innych miejscach.

OBRÓBKA I NAŚLADOWNICTWO
Topazom nadaje się często formę owalną lub kroplową, stosując szlif mieszany. Czarnym topazom nadaje się szlif schodkowy.


Poznaj naszą ofertę biżuterii z kamieniami

Zobacz więcej artykułów z kategorii Informacje o Kamieniach